Ngày 28 tháng 7 hàng năm được thế giới công nhận là Ngày Quốc tế Bảo tồn Thiên nhiên (World Nature Conservation Day), một dịp đặc biệt nhằm nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của việc bảo vệ môi trường tự nhiên và thúc đẩy các hành động thiết thực để duy trì sự sống trên Trái Đất. Đây là thời điểm để mỗi cá nhân, tổ chức và cộng đồng cùng nhìn lại vai trò không thể thay thế của thiên nhiên trong việc duy trì sự cân bằng sinh thái, cung cấp tài nguyên và hỗ trợ đời sống con người.
Trái Đất đang đối mặt với nhiều thách thức nghiêm trọng như:
- - Suy giảm đa dạng sinh học: Theo các báo cáo của Liên Hợp Quốc, hơn một triệu loài động vật và thực vật trên toàn cầu đang đối mặt với nguy cơ tuyệt chủng do mất môi trường sống, khai thác quá mức, săn bắt trái phép và biến đổi khí hậu. Các hệ sinh thái như rừng nhiệt đới, rạn san hô và đồng cỏ đang bị thu hẹp nghiêm trọng, làm gián đoạn chuỗi thức ăn và cân bằng sinh thái.
- - Ô nhiễm môi trường: Ô nhiễm không khí, nước và đất đang ở mức báo động. Rác thải nhựa, hóa chất độc hại, và chất thải công nghiệp không chỉ gây hại cho sức khỏe con người mà còn phá hủy môi trường sống của nhiều loài sinh vật. Đặc biệt, mỗi năm có hàng triệu tấn rác thải nhựa trôi ra đại dương, đe dọa sự sống của các loài sinh vật biển.
- - Biến đổi khí hậu: Nhiệt độ toàn cầu tăng cao do khí thải nhà kính đã dẫn đến các hiện tượng thời tiết cực đoan như bão lũ, hạn hán, và cháy rừng. Hiện tượng băng tan ở Bắc Cực và Nam Cực, cùng với nước biển dâng, đang đe dọa các vùng ven biển và đảo nhỏ, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống, nông nghiệp và kinh tế.
- - Suy thoái tài nguyên thiên nhiên: Việc khai thác quá mức tài nguyên như gỗ, khoáng sản, và nước ngầm đã làm cạn kiệt nguồn tài nguyên quý giá, đồng thời gây ra hiện tượng sa mạc hóa và sụt lún đất ở nhiều khu vực.
Trong nỗ lực bảo vệ thiên nhiên, hệ thống bảo tàng lịch sử tự nhiên – hay còn gọi là bảo tàng thiên nhiên – đóng vai trò rất quan trọng. Đây không chỉ là nơi lưu giữ tri thức và giá trị lịch sử của sự sống trên Trái Đất, mà còn góp phần vào phục vụ công tác nghiên cứu khoa học, nhân giống và phục hồi sinh cảnh; Giáo dục cộng đồng, đặc biệt là thế hệ trẻ, hiểu rõ giá trị và tầm quan trọng của việc bảo vệ thiên nhiên.
Tại Bảo tàng Thiên nhiên duyên hải miền Trung, nhiều loài động - thực vật đặc hữu, quý hiếm của Việt Nam được trưng bày và bảo tồn nằm trong danh lục đỏ thế giới (IUCN), sách đỏ Việt Nam, nghị định 84/2021/NĐ-CP, Thông tư 27/2025/TT- BNNMT như bảng dưới đây:
Tên Phổ thông
|
Tên khoa học
|
SĐVN
|
IUCN
|
84/2021/NĐ-CP
|
27/2025/TT-BNNMT
|
Sao La
|
Pseudoryx nghetinhensis Dung, Giao, Chinh, Tuoc, Arctander, MacKinnon, 1993
|
CR
|
CR
|
IB
|
IB
|
Chim Hồng Hoàng
|
Buceros bicornis
Linnaeus, 1758
|
EN
|
VU
|
IB
|
IIB
|
Cá chình hoa
|
Anguilla marmorata
Quoy et Gaimard, 1824
|
EN
|
-
|
-
|
-
|
Rồng đất
|
Physignathus cocincinus
Cuvier, 1829
|
VU
|
VU
|
-
|
IIB
|
Nhái cây sừng
|
Gracixalus supercornutus
(Orlov, Ho & Nguyen, 2004)
|
NT
|
NT
|
-
|
-
|
Nhân sự kiện này, Bảo tàng thiên nhiên duyên hải miền Trung mong muốn kêu gọi mọi người đóng góp bằng những hành động thiết thực như:
- Hạn chế sử dụng đồ nhựa dùng một lần.
- Tiết kiệm năng lượng và tài nguyên nước.
- Không săn bắt, mua bán động vật hoang dã.
- Tham gia các hoạt động bảo vệ môi trường cộng đồng.
- Tuyên truyền, giáo dục gia đình và bạn bè về bảo vệ thiên nhiên.
Hãy cùng nhau cam kết bảo vệ thiên nhiên, vì một hành tinh khỏe mạnh và một cuộc sống tốt đẹp hơn!