Dựa trên các phân tích phân loại học tích hợp, chúng tôi mô tả một loài mới của giống Acanthosaura từ rừng Krông Bông, tỉnh Đắk Lắk, Tây Nguyên, Việt Nam.
Acanthosaura grismeri
Le, T. T. Nguyen, T. Q. Nguyen, Ziegler, Do & Ngo, 2025
DOI: doi.org/10.11646/zootaxa.5686.3.3
Dựa trên các phân tích phân loại học tích hợp, chúng tôi mô tả một loài mới của giống Acanthosaura từ rừng Krông Bông, tỉnh Đắk Lắk, Tây Nguyên, Việt Nam. Acanthosaura grismeri sp. nov. khác biệt về hình thái so với các loài cùng chi nhờ sự kết hợp của các đặc điểm sau: kích thước trung bình (SVL 77,20–91,98 mm ở con đực, 102,70–113,09 mm ở con cái); không có khe hở (diastema) giữa các gai mào gáy ngắn và gai mào lưng; mào sống lưng gồm một hàng vảy lớn, có gờ, nhọn; màu lưng xanh ở con đực và nâu nhạt pha xanh-vàng với các đốm đen rải rác ở con cái; không có vệt đen quanh mắt; có các vạch đen hoặc nâu chạy từ đường canthus rostralis–supraciliary xuống đến bờ trên mắt, và một dải trắng từ bờ dưới mắt xuống mép môi.
Phân tích phát sinh chủng loại bằng phương pháp cực đại hợp lý (maximum likelihood) và suy luận Bayes (Bayesian inference) đối với gen COI cho thấy sự đơn ngành (monophyly) của Acanthosaura grismeri sp. nov. Khoảng cách cặp không hiệu chỉnh giữa loài mới và các loài cùng chi dao động từ 7,82% đến 25,36%. Với việc mô tả loài này, tổng số loài thuộc giống Acanthosaura được ghi nhận là 22, trong đó một nửa phân bố ở Việt Nam.
Từ khóa: Reptilia, Acanthosaura grismeri sp. nov., Agamidae, Morphology, Phylogeny, Taxonomy, COI, Dak Lak Province
Acanthosaura grismeri sp. nov.
Linh Tu Hoang LE, Tao Thien NGUYEN, Truong Quang NGUYEN, Thomas ZIEGLER, Dang Trong DO and Hai Ngoc NGO. 2025. Unexpected Diversity of Pricklenape Agamas in Vietnam: Another New Cryptic Species of Acanthosaura Gray 1831 (Reptilia: Agamidae) from the Central Highlands. Zootaxa. 5686(3); 373-392. DOI: doi.org/10.11646/zootaxa.5686.3.3 [2025-08-28]